۱- اگر برنامۀ کوهپیمایی برای ارتفاعات بیشتر از ۳۰۰۰ متر باشد باید از سه روز پیش، غذاهای پر انرژی مانند گوشت سفید از جمله مرغ یا ماهی و سبزیجات به صورت خ‌ورشت سبزی و انواعی از ویتامینها مصرف شود تا در عضلات و کبد و سایر اعضا ذخیره شود. در روز کوهپیمایی به هیچ عنوان نباید غذاهای سنگین و کامل صرف کرد زیرا سبب اختلال در هضم و جذب غذا شده و بار قلب و احشاء زیاد می شود و به دلیل نفخ شکم و سردردهای حاصله فرد قادر نخواهد بود مسیرهای طولانی را بپیماید و بیشتر تمایل دارد در بین راه در قهوه خانه های مختلف و یا در پناهگاهها استراحت کند و از ادامۀ کوهنوردی سر باز می زند. نتیجۀ مصرف غذاهای سنگین خستگی زود هنگام، عرق ریزی زیاد ، تنفس تند و پشیمانی از ورزش کوهنوردی را نیز به دنبال دارد.
۲- کوهنورد باید با شکم نسبتاً خالی یا به عبارتی ۴ ساعت پس از غذای اصلی و یا ۲ ساعت پس از صبحانۀ خفیف حرکت کند و یا صبح ناشتا پیش از شروع کوهپیمایی مقدار مختصری نان یا بیسکویت و چای، یا مربا و یا پنیر و خرما نیز مفید است. البته بهتر است این نوع خوراکیها نیز حدود ۱ تا ۲ ساعت پیش از شروع حرکت صرف شود. استراحت اصلی باید پس از پیمودن مسیرهای طولانی تر انجام شود و در مسیر راه باید به طور آهسته و پیوسته حرکت کرد.
کوهپیمایان حرفه ای و علاقه مندان به این ورزش می دانند که هنگام گذر از یک شیب ، نباید خود را رها کرد که سرعت زیاد و غیرقابل کنترل باشد، و هنگام پیمودن ارتفاعات نیز باید بسیار کند حرکت کرد.
۳- خوردن میوه هایی مانند مرکبات، سیب و همچنین خشکبار از جمله کشمش، مغز گردو، بادام و خرما در بین راه به مقدار کم بسیار مفید است. به ویژه در مسیر کوهپیمایی باید از نوشیدن آب فراوانی غفلت نورزید، یعنی بیش از ۵ لیوان. زیرا آب سلولهای بدن به مقدار زیادی از راه تعریق،اکسید اسیون داخلی قلب، عضلات ، معده و روده ها دفع می شود.
۴- دود، به ویژه سیگار برای کوهنوردان طی روزهای هفته و به ویژه در روز کوهپیمایی بسیار مضر است زیرا تعادل تنفسی ریه ها را مختل می کند و در طول راه تنگی نفس و خس خس بیشتری رخ می دهد و قدرت عضلانی و پمپاژ بطنی قلب کاهش می یابد. سیگار افزون بر نیکوتین که مادۀ سمی سرطان زایی است، دارای ۴۰۰۰ نوع سم گازی شکل به صورت آستون، آمونیاک ،استالدیید ، فرمالدیید و… است که در بروز سرطانهای ریه، دهان، مثانه، معده، حنجره، لب، مری؛ همچنین در سکته های قلبی و مغزی دخالت بسزایی دارد. نوشیدن مشروبات الکلی نیز رفلکسهای عضلات را کند و ضربان قلب را تند تر می کند ، خون بیشتری به مویرگهای بدن می رساند، پوست صورت را قرمزتر می کند، اما موجب کاهش مقدار خون اعضای داخلی بدن می شود و حالت خماری، کسالت و تند خویی به فرد می دهد.
✍️دکتر لطفعلی پور کاظمی/ رییس فدراسیون پزشکی ورزشی
