کوه گرفتگی چیست؟

کوه گرفتگی یا بیماری ارتفاع در اثر صعود سریع به ارتفاع بیش از ۲۵۰۰ – ۳۰۰۰ متر رخ می‌دهد. بعضی از افراد هر بار که به ارتفاع میانه می‌رسند، هرچند سرعت صعود کم باشد دچار عوارض یادشده می‌شوند و گروهی دیگر هرگز از ارتفاع تأثیر نمی‌پذیرند.

خردسالان و کودکان تا قبل از بلوغ در برابر انواع شدید بیماری کوه گرفتگی قرار می‌گیرند. بنابراین به عنوان یک راه حل قطعی ضمن حفظ آرامش در حرکت و صعود، در صورت بروز هر یک از حالات مذکور می‌باید صعود را متوقف و ارتفاع را تا حد ممکن کاهش داد.

استفاده از مایعات شیرین و تمرینات بدنی و فرود و صعودهای مکرر در ارتفاعات پایین‌تر از ۴۰۰۰ متر (هم هوایی) نیز می‌تواند روش مناسبی برای جلوگیری از کوه گرفتگی باشد. به هر تقدیر سه متغیر اصلی نسبت صعود، ارتفاع پیموده شده و طول مدت اقامت به همراهی تعداد بی‌شماری از عوامل فرعی ولی مؤثر، حساسیت فرد را نسبت به بیماری ارتفاع تعیین می‌کند.

در ارتفاعات بالا فشار اکسیژن محیط کم می‌شود و به همین علت اکسیژن خون کوهنورد نیز به کمتر از حد طبیعی تنزل می‌یابد و علائمی نظیر سردرد و سرگیجه و تهوع آغاز می‌گردد. در این موارد نباید ارتفاع را بیشتر کرد.

در صورتی که تنگی نفس، سرفه و خلط آجری‌رنگ مشاهده شد یا در صورتی که کوهنورد دچار سردرد شدید، استفراغ و تشنج و هذیان‌گویی گردید باید هرچه سریعتر بیمار را به پزشک رساند و تا رسیدن به پزشک در صورت امکان از کپسول گاز اکسیژن که در صعودهای بزرگ باید در دسترس باشد استفاده کرد. غفلت و سهل‌انگاری نسبت به این علائم مخاطره‌آمیز و جبرن‌ناپذیر است.