کوه آرارات، کوهی آتشفشانی در منتهی الیه شرقی کشور ترکیه می باشد. این قله از دو مخروط آتشفشانی اصلی تشکیل شده است که به نام آرارات بزرگ و کوچک خوانده میشوند. قله بلندتر، مرتفع ترین کوه ترکیه و ارتفاعات ارمنستان با ۵۱۳۷ متر میباشد. قله کوتاهتر ۳۸۹۶ متر ارتفاع دارد. عرض توده این کوه ۳۵ کیومتر میباشد. اولین تلاشها برای رسیدن به قله آن در قرون وسطی انجام گرفته است و اولین صعود آن در سال ۱۸۲۹ توسط فردریش پاروت، خاچاتور ابوویان، و چهار نفر دیگر صورت پذیرفت.
جالب است بدانید منطقه آرارات تا زمان حکومت پهلوی اول جزئی از خاک ایران بود اما در زمان رضا خان این منطقه به ترکیه واگذار شد. این کوه از قرون وسطی آرارات خوانده میشود. آرارات نماد ملی ارمنستان است و توسط ارامنه به عنوان کوهی مقدس شناخته میشود.
صعودها
مبلغ مذهبی قرن ۱۳ ام، ویلیام رابراک نوشته است که بسیاری تلاش کردند تا این کوه را صعود کنند، اما نتوانستند.
نگرش ارامنه
کلیسای حواری ارمنی از نظر تاریخ مخالف صعود به آرارات به دلایل مذهبی بوده است. توماس استاکهاوس در قرن ۱۸ متذکر شده است که همه ارمنی ها قاطعانه قبول دارند که کشتی نوح در قله آرارات قرار گرفته است و برای حفظ آن، هیچ کس اجازه نزدیک شدن به آن را ندارد. برعکس آن روزگار را باید در این روزها و در قرن بیست و یکم مشاهده کرد. امروزه بسیاری از مردمان این سرزمین به مقاصد زیارتی اقدام به تلاش و صعود به آرارات میکنند.
اولین صعود
اولین صعود ثبت شده به این کوه در دوران معاصر انجام گرفته است. فردریش پاروت طبیعی دان، با هدف تحقیقات وارد این منطقه شد و نویسنده برجسته ارمنی، خاچاتور ابوویان به عنوان مفسر و راهنما همراه او بود. آنان از طریق رودخانه ارس به منطقه سورمالی عبور کرده و به روستای ارامنه آخوری در دامنه شمالی آرارات رسیدند. سپس در ارتفاع ۱۴۹۴ متری اقدام به برقراری کمپ اصلی کردند. پس از دو تلاش ناموفق، در سومین تلاششان در ساعت ۳ و ۱۵ دقیقه بعد از ظهر به قله رسیدند. ابوویان یخی را سوراخ کرده و یک صلیب چوبی در آنجا به سمت شمال برپا کرد. همچنین به رسم تبرک یک قطعه یخ را با خودش برداشته و به پایین آورد. آنان در ۸ نوامبر ۱۸۲۹ آرارات کوچک را نیز صعود کردند.
این طور که از قراین پیداست، اولین صعود زمستانی به این کوه توسط کوهنوردی ترکیه ای بوزکارت ارگور، رییس اسبق فدراسیون کوهنوردی ترکیه در ۲۱ فوریه ۱۹۷۰ انجام گرفت.
صعود به آرارات
این صعود طولانی است، اما یک مسیر نسبتا آسان از جنوب در اواخر تابستان برای کوهنوردانی که با استفاده از تبر و کرامپون آشنا هستند وجود دارد. برف ۴۰۰ متر آخر مسیر را در تمام طول سال می پوشاند و یخچال طبیعی از حدود ۴۸۰۰ متری آغاز میشود. دو کمپ در کوه وجود دارد. کمپ اول در ارتفاع ۳۲۰۰ متری و کمپ دوم ۴۲۰۰ قرار گرفته اند.
از دوبایزید می توان با اتومبیل به آرارات دست یافت. از دوبایزید تقریبا یک ساعت راه در پیش است. نیم از جاده سنگریزه میباشد. در انتهای جاده ماسه ای(۲۲۰۰ متری) ۴-۵ ساعت کوهنوردی آسان(کوهپیمایی) از طریق چمنزار با شیب کم به اردوگاه اول در پیش دارید.
از کمپ یک، ۳-۴ ساعت کوهنوردی تا کمپ دو در پیش است. مسیر در اینجا به صورت سنگلاخی و پرشیب می باشد.
از کمپ ۲ تا قله آرارات نیز ۴-۵ ساعت صعود در پی خواهد بود. یک یخچال بزرگ در سمت راست شما قرار دارد. از ۴۸۰۰ متری یخچال بالایی و باد آغاز میشود. در اینجا برف یخزده است و نیاز به دقت میباشد. بهتر است که نفرات کلنگ و کرامپون به همراه داشته باشند. تیمها به طور معمول ساعت ۳-۴ صبح صعود خود را آغاز کرده و در ساعت ۷-۸ قله را صعود میکنند. سپس مستقیما به انتهای جاده ماسه ای باز میگردند.
در فصل تابستان، آب یخچال در کمپها موجود میباشد. امکان کرایه کردن اسب برای حمل بارها در انتهای جاده تا کمپ ۲ و برگشت وجود دارد.
دولت ترکیه مجوز کوهنوردی و استفاده از راهنمای ترکی مجاز را الزامی می داند. انجام این هماهنگی ها تقریبا دو ماه طول خواهد کشید. شما می توانید برخی از شرکتهای کوهنوردی را در دوبایزید پیدا کرده تا مجوز را برای شما بگیرند و برنامه صعود به آرارات را برای شما را ترتیب دهند.
